Η ετυμολογία της λέξης βασίζεται στον θεό Πάνα που στην αρχαιότητα πίστευαν ότι κατέβαινε από τις βουνοπλαγιές και τρόμαζε τους ανθρώπους. Έτσι και εδώ το άτομο κατακλύζεται από έναν τεράστιο τρόμο- φόβο διάλυσης.
Το άτομο νιώθει ευάλωτο και αισθάνεται ότι απειλείται : είτε από μια σημαντική ασθένεια, όπως ένα έμφραγμα, ένα εγκεφαλικό, είτε ότι θα χάσει τα λογικά του, είτε ότι θα πεθάνει.
Οι κρίσεις είναι απρόσμενες και θα πρέπει να συμβαίνουν ανεξάρτητα από μια οξεία αγχωτική κατάσταση, από μία σωματική νόσο ή χρήση τοξικών ουσιών.
Τα συμπτώματα των κρίσεων πανικού σε πολλά ομοιάζουν με εκείνα της γενικευμένης αγχώδους διαταραχής (ΓΑΔ) που έχουμε ήδη περιγράψει.
- Δύσπνοια
- Ταχυκαρδία
- Πλάκωμα στο στήθος
- Ναυτία, ανακατωσούρα
- Μουδιάσματα
- Εφίδρωση
- Τρεμούλα
- Ζάλη
- τάση για λιποθυμία
- και το σημαντικότερο = το συναίσθημα του πανικού.
Η διαφορά με την ΓΑΔ, είναι ότι τα συμπτώματα εδώ δεν είναι διάχυτα αλλά εμφανίζονται βαρύτερα, απρόσμενα και επεισοδιακά. Το άτομο νιώθει μόνο και αβοήθητο. Συχνά αισθάνεται έντονη απελπισία.
Άνθρωποι με άγχη αποχωρισμών και τάση προσκολλήσεων έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα για κρίσεις πανικού. Ενδέχεται τα παιδιά που έχουν εκτεθεί σε τραυματικά γεγονότα να εμφανίσουν μεγαλύτερα κρίσεις πανικού
Οι κρίσεις πανικού
- συνήθως διαρκούν κάποια λεπτά έως μία ώρα. Μπορεί να συμβαίνουν αρκετές φορές μέσα στην εβδομάδα ή και καθημερινά. Τότε η κατάσταση λέγεται διαταραχή πανικού.
- Συχνά η διαταραχή μπορεί να γίνει χρόνια και το άτομο να βασανίζεται πολύ καθώς και το περιβάλλον του.
- Δεν είναι σπάνιες οι φορές που το βίωμα από τους πανικούς γίνεται τόσο εκφοβιστικό που οδηγεί το άτομο και το περιβάλλον του σε μία διαρκή αναζήτηση ιατρών και ιατρικών εξετάσεων αλλά και επεισοδιακή επίσκεψη στα επείγοντα εφημερευόντων νοσοκομείων. Μάλιστα στα χρόνια που είμαι ψυχίατρος θυμάμαι έναν ασθενή που ήρθε επίσκεψη στο γραφείο μου μετά από 15 επισκέψεις σε ιατρούς άλλων ειδικοτήτων.
- Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό είναι ότι ενδιάμεσα των κρίσεων πανικού, αναπτύσσεται μια ύπουλη νευρικότητα και ένας ανυπόφορος φόβος πότε θα ξανασυμβεί η κρίση. Είναι το άγχος αναμονής.
- Επίσης βασανιστική είναι η προσπάθεια αποφυγής προσώπων και καταστάσεων που εξάπτουν τον φόβο έναρξης κρίσης πανικού. Αυτά δημιουργούν μια τεράστια επιβάρυνση και συχνά αδυναμία να μείνει το άτομο μόνο του στο σπίτι ή το βράδυ, διότι νιώθει αστήριχτο και χωρίς αυτοπεποίθηση. Αποτελούν μάλιστα, δείκτες επικράτησης της διαταραχής.
Θεραπεία διαταραχής πανικού:
Είναι παρόμοια με εκείνης των αγχωδών διαταραχών και γενικά είναι καλά αντιμετωπίσιμη.
Είναι αναγκαίο να γίνει γρήγορα η προσπάθεια στον έλεγχο των κρίσεων αλλά και του περιορισμού του φαινομένου της αποφυγής, ώστε να μη γίνει χρόνια η κατάσταση.
Η ψυχοθεραπεία, (στο ιατρείο μου προτείνεται η ατομική), στοχεύει σε πιο μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και θα προσπαθήσει να λύσει τα βαθύτερα αίτια. (ίδε ψυχοθεραπεία).
Η φαρμακοθεραπεία στη διαταραχή πανικού, θα στηριχθεί σε σύγχρονο αντικαταθλιπτικό με πιθανό συνδυασμό λίγου ηρεμιστικού για κάποιο διάστημα. Στην περίπτωση λίγων επεισοδίων και όχι συστηματικής διαταραχής, η αντιμετώπιση απλοποιείται.